Kokos.Ik ben fan van kokos!
Het is geen geheim dat ik kokos regelmatig in mijn gerechten gebruik. Ik geniet er echt elke dag opnieuw van, zonder schuldgevoel. Waarom? 1. Ik vind het ontzettend lekker. 2. Het is handig in gebruik. En 3. Het is heel erg gezond!
Eenvan de veel gestelde vragen is echter: “Ik lust geen kokos, kan ik nu wel Paleo eten?”Mijn antwoord is standaard, natúúrlijk kun je wel Paleo eten. Ook zonder kokos. Op deze pagina vind je een overzicht van producten en hoe je ze het beste kunt vervangen.
Hieronder gaat echter alles over kokos: de verschillende producten die er zijn en hoe je deze kunt gebruiken.
Kokosolie
Kokosolie gebruik ik in 95% van mijn gerechten om in te bakken. Niet alleen omdat ik het zo fijn in gebruik vind, maar ook omdat het gezond is. Kokosolie is een verzadigd vet.Verzadigde vetten zijn voor ons lichaam een ideale brandstof, het is pure energie.
Helaas heerst nog steeds de mythe dat verzadigde vetten zorgen voor een hoog cholesterol en dat een hoog cholesterol de veroorzaker is van hart- en vaatziekten. Ten eerste bepaalt het cholesterol wat je eet slechts 10% van de hoeveelheid cholesterol die je in het bloed vindt: de andere 90% wordt door het lichaam zelf aangemaakt. Ten tweede worden hart- en vaatziekten veroorzaakt door afwijkingen (bijvoorbeeld ontstekingen) in de aders. Hierbij raakt de aderwand beschadigd en op die plaats slaat cholesterol neer. De oorzaak zit hem dus niet in het cholesterol, maar in de beschadiging van de aderwand. (welke op zijn beurt ontstaat door een ongezond eet- en leefpatroon)
Terug naar de kokosolie dus. Omdat kokosolie een verzadigd vet is, heeft het een zeer hoog rookpunt. Het rookpunt bepaalt wanneer een vet gaat oxideren: een proces waarbij de moleculen van het vet beschadigen en waarna dit vet in ons lichaam flinke schade aan kan brengen. Bij veel plantaardige vetten (zoals zonnebloemolie) kan het vet in de fles al geoxideerd zijn, nog voor je het in je eten hebt verwerkt. Bij kokosolie is dit echter niet het geval, zelfswanneer je het gebruikt om te bakken en braden zal het niet snel oxideren. Dat maakt kokosolie dus tot een prima bron van vet om regelmatig te gebruiken in de Paleo keuken!
Er bestaan verschillende vormen van kokosolie:
- Extra vierge kokosolie
- Ontgeurde kokosolie
De ontgeurde kokosolie is iets sterker bewerkt, maar heeft nog steeds alle goede eigenschappen van kokosolie. Het voordeel hiervan is dat deze kokosolie absoluut niet naar kokos smaakt of ruikt.
De extra vierge kokosolie is minder sterk bewerkt en heeft een uitgesproken kokosgeur. Deze variant is aanzienlijk duurder dan de ontgeurde variant.
Kokosmelk
Kokosmelk wordt gemaakt door vers kokosvlees te pureren met water. Dat geheel wordt door een zeef geschonken en de vloeistof die over blijft is kokosmelk. Kokosmelk wordt verkocht in verschillende diktes, je kunt dit op de verpakking herkennen aan het percentage kokosextract. (bijvoorbeeld 50 of 60%)
Kokosmelk is ideaal als basis voor drankjes, maar ook in curry’s en andere Paleo recepten. Het is ontzettend veelzijdig en lekker romig.
Zoek in de winkel naar kokosmelk met slechts 2 ingrediënten: kokosextract en water. Dan zit je altijd goed!
De kokosmelk die je hierboven ziet is NIET ok. Ik begrijp niet dat ze het kokosmelk durven noemen gezien alle overige ingrediënten en de heel kleine hoeveelheid kokos. Het schap met melkvervangers/plantaardige melk is niet de juiste plaats om goede kokosmelk te vinden.
Dan het Aziatische schap in de supermarkt, daar vind je wél goede kokosmelk! De kokosmelk van Aroy-D bevat slechts 2 ingrediënten: kokos en water. Deze gebruik ik in mijn recepten wanneer er kokosmelk in de ingrediënten staat (ik word niet door ze gesponsord, maar dit is wel de beste kokosmelk die ik tot nu toe tegen ben gekomen).
Kokosroom
Misschien heb je weleens meegemaakt dat je een blik of pak kokosmelk open maakte en je een heel dikke, witte drab aantrof (misschien heb je om die reden de boel zelfs weggegooid?). Deze witte drab is de kokosroom! Wanneer er geen emulgatoren en andere chemische stofjes aan kokosmelk toe worden gevoegd, scheidt het van nature in room en water. Bovenop vind je de room, en onderin het water.
Dit scheidingsproces vindt extra goed plaats wanneer je het blik of pak kokosmelk in de koelkast plaatst. Een nachtje in de koelkast doet wonderen! Niet iedere soort kokosmelk zal echter ook een dikke room opleveren, en het is altijd maar de vraag hoeveel room je in een blikje aan treft. Om de kans te vergroten kies ik voor de blikken kokosmelk met minstens 70% kokosextract. Tot nu toe ben ik bijvoorbeeld heel tevreden over de blikken en pakken kokosmelk van het merk Aroy-D. Deze zijn o.a. te verkrijgen bij de toko.
Kokosroom kun je in een recept gebruiken in plaats van gewone room. Je kunt het echter ook opkloppen zoals slagroom! Het enige wat je hoeft te doen is de kokosmelk goed scheiden van het water, zet de mixer erin en het wordt een heerlijk luchtige massa. Je kunt ‘m zelfs in een spuitzak gebruiken.
Santen / kokoscrème / kokosconcentraat / kokosboter
Een heleboel namen voor hetzelfde product. In mijn recepten noem ik het altijd Santen, maar je kunt het natuurlijk noemen zoals je zelf wilt. Santen is zeer geconcentreerde kokospasta. Je kunt het zelf maken door gedroogde kokos (bijvoorbeeld kokosrasp of kokosvlokken) een hele tijd te malen in de blender. Santen bevat 100% kokos.
Santen is, net als kokosolie, solide op kamertemperatuur en zacht/vloeibaar wanneer het warmer dan 24 à 25 graden Celsius is. Ikzelf vind santen ontzettend lekker in curry’s maar bijvoorbeeld ook in zoete gerechten zoals deze kokos-citroenbommetjes.
Santen wordt verkocht in blokkenvan 200 gram, het is bij de meeste supermarkten en toko’s te vinden.
Kokosrasp en kokosvlokken
Kokosrasp en kokosvlokken zijn gemaakt van gedroogd en eventueel geraspt kokosvlees. Ze smaken lekker zoet en zijn heerlijk als topping of snack.
Kokoswater
Kokoswater is het water wat je in een verse kokosnoot vindt. Wie in Azië op vakantie is geweest heeft er vast weleens eentje geprobeerd: een verse kokosnoot. Sla ‘m open, zet er een rietje in en je kunt eruit drinken. Heerlijk! Het nadeel is natuurlijk dat kokospalmen niet in Nederland groeien, en wij ons kokoswater voornamelijk uit pakken halen. Net iets minder lekker, maar het lest de dorst ontzettend goed zonder je achteraf een suikerdip te geven.
Kokos aminos
Deze zijn in Nederland nog niet zo goed verkrijgbaar. Ikzelf bestel ze bij iHerb, maar je kunt ze in sommige winkels in Nederland wel vinden.
Kokos aminos zijn zeer geconcentreerde aminozuren uit de kokosnoot. Het smaakt verrassend weinig naar kokos en het is bedoeld als alternatief voor sojasaus. Kokos aminos zijn dus lekker zout van smaak. Heerlijk om je Paleo sushi in te dippen bijvoorbeeld, maar ook om in je favoriete gerecht of in marinades te verwerken.
Kokosbloesemsuiker
Het doet denken aan bruine suiker, maar niets is minder waar. Kokosbloesemsuiker is afkomstig uit de bloemen van de kokospalm. In vergelijking met andere suikers heeft kokosbloesemsuiker een lage glycemische index (je bloedsuikerspiegel schiet dus niet extreemde lucht in) en daarnaast bevat kokosbloesemsuiker ook wat mineralen. Wanneer het suiker betreft, vind ik het een prima optie. Al blijft het feit dat suiker = suiker = suiker en je dit dus niet te vaak moet gebruiken.
Kokosmeel
Kokosmeel is ontzettend handig om mee te bakken. Kokosmeel is echter niet hetzelfde als heel fijn gemalen kokosrasp! Kokosmeel bevat, in tegenstelling tot kokosrasp, slechts heel weinig vet.
In recepten heb je over het algemeen maar weinig kokosmeel nodig, omdat het ontzettend veel vocht opneemt. Dat maakt het tot een goedkoper alternatief voor bijvoorbeeld amandelmeel. En waar de vetten in amandelmeel (of andere notenmelen) oxideren tijdens het bakken, gebeurt dat bij kokosmeel niet. Het is dus ook nog eens fijner voor je lichaam.
In recepten is kokosmeel vrij lastig te vervangen, maar mocht je een poging willen doen dan vind je enkele tips op deze lijst.
Kokosyoghurt
Kokosyoghurt is heerlijk. Tenminste, dat vind ik! Dit is een yoghurt op basis van kokosmelk, met daarbij probiotica. Het bevat géén zuivel, maar lees wel altijd heel goed de ingrediënten omdat er ook gewone yoghurt met kokossmaak wordt verkocht.
Echte kokosyoghurt smaakt lekker zuur, maar is wel ietsje zoeter dan gewone yoghurt.
Mijn favoriete kokosyoghurt is die van Abbot Kinney’s, o.a. te koop bij EkoPlaza en andere natuurvoedingswinkels. Daarnaast heeft de AH de Creamy Moments kokosyoghurt, welke ook erg lekker is. Deze twee merken zijn helemaal ok binnen een Paleo voedingspatroon. Het kan zijn dat kokosyoghurt een klein beetje suiker of dextrose bevat, maar dat is niet erg. Deze suikers zijn nodig als voeding voor de bacteriën (de probiotica) in de kokosyoghurt. Deze bacteriën fermenteren de suikers, oftewel, ze zetten suiker om in zuren.
Er zijn nog meer merken kokosyoghurt, dus kijk zeker even bij een supermarkt bij je in de buurt.
Kokosyoghurt duur? Ja, het is niet goedkoop. Je kunt het gelukkig ook heel makkelijk zelf maken! Hier(voor de yoghurtmaker),hier(voor de InstantPot) en hier (voor als je yoghurt wilt maken zonder apparaat) vind je mijn recepten daarvoor.
Jouw ervaring met kokos
Hoewel ik zelf erg enthousiast ben over kokosproducten, is dit natuurlijk voor iedereen heel persoonlijk. Ik weet dat veel mensen er absoluut niet van houden, en er is ook een groep die kokos wel heel lekker vindt maar er intolerant voor is. Luister dus altijd naar je eigen lichaam, ook wanneer het omproducten gaat die helemaal binnen het Paleo voedingspatroon passen.
